Transitie naar collectieve professionaliteit

Manon Ruijters, Tom van Oeffelt en Björn Prevaas (2021)

In het hoofdstuk Transitie naar collectieve professionaliteit uit het boek Kleuren in coaching (2021) brengen we een grote transitie onder de aandacht, namelijk die rondom professionals en professionaliteit.

Het vraagstuk van ‘in de kracht zetten’ van professionals is in veel organisaties aan de orde en een verre van eenvoudig of enkelvoudig. Het reikt veel verder dan het leren en ontwikkelen van professionals. Het vraagt ook om lerende teams, een andere verhouding met leiders, andere ondersteunende systemen en processen, andere accenten in het certificeren, ander beleid van overheid en beroepsverenigingen, ander samenspel met klanten, cliënten, patiënten. Bovendien grijpt deze verandering diep in in vaste patronen en gewoonten, die zich in de loop der tijd hebben vastgezet.

We zijn gaan zien dat het inderdaad een transitie is en door het zo te noemen, hopen we niet alleen collega’s te prikkelen de uitdagingen hierbinnen serieuzer te nemen en meer in samenhang te bezien, maar ook andere kennis en theorie aan te haken die ons helpt deze transitie gerichter vorm te geven en door te maken.

De ontwikkeling naar collectieve professionaliteit is een aanzienlijke stap. Hoe kun je dit als begeleiders van mens en organisatie ondersteunen? Wat is nodig om sterke professionals in soepel samenspel te laten zorg dragen voor goed werk? Het boodschappenlijstje zou er als volgt uit kunnen zien:

1. Herwaarderen van professionals en professionaliteit.
2. Verschuiven van opdrachten naar opgaven.
3. Verstevigen van het werken in teams:
   • werken aan gemeenschappelijke beelden van goed werk;
   • omgaan met multi(ple) team membership.
4. Versterken van professionele identiteit.
5. Versterken van vakken/beroep (beroepsidentiteit).
6. Omgaan met veranderingen in leiderschap.
7. Balanceren van leren en realiseren.

We pakken alle zeven punten in dit hoofdstuk wat verder uit.