Arbeidsdeskundige, een machtig interessant beroep

Manon Ruijters (2024)

De ontwikkelingen in de context van werk vergroten het belang van het versterken van de professionele identiteit van arbeidsdeskundigen. Maar wat is dat eigenlijk, professionele identiteit? En wat betekent het om arbeidsdeskundige te zijn? Manon zocht antwoord op deze vragen in haar essay ‘Arbeidsdeskundige, een machtig interessant beroep’. Dat deed ze in opdracht van het Arbeidsdeskundige Kennis Centrum (AKC).

Denken over werken en leren

Dit zijn lastige vragen, beaamt Manon. ‘Is het niet voor veel professionals een uitdaging om buiten de eigen werksetting uit te leggen wat je doet? Het zijn simpelweg geen simpele vragen.’ Professionele identiteit neemt bovendien pas sinds kort ruimte in in het denken over werken en leren. Dat is het gevolg van veranderende loopbanen en organisatiedynamiek in een veranderende wereld. ‘Generaties voor ons hadden natuurlijk ook een professionele identiteit. Maar wanneer een vak een leven lang niet structureel verandert, krijgt dat gewoon niet zo veel aandacht.’

Betekenis voor arbeidsdeskundigen en hun cliënten

In haar essay zet Manon uiteen wat we eigenlijk verstaan onder identiteit en professionele identiteit. Wat betekent dat voor arbeidsdeskundigen zelf en voor hun cliënten? ‘Als arbeidsdeskundige buig je je over het werkende vermogen van medemensen die totaal ander werk hebben dan jijzelf. Inzicht in je eigen professionele en beroepsidentiteit draagt niet alleen bij aan je eigen veerkracht, wijsheid, zelfsturing en excellentie. Het maakt je bewust van de weerbarstigheid van gedragsverandering en de invloed van identiteit daarop.’

Aandacht voor beroepsidentiteit

Arbeidsdeskundigen dienen zich volgens Manon te verdiepen in de identiteit van hun cliënten. En in het effect van de situatie waarin de cliënt bevindt daarop. ‘Transities in een mensenleven raken de identiteit. Arbeidsongeschikt worden is zo’n transitie. Juist als je (tijdelijk) arbeidsongeschikt bent, is het belangrijk dat je je gezien en serieus genomen voelt als beroepsbeoefenaar.’

Ontwikkeling van de beroepsgroep

Het tweede deel van haar essay richt Manon zich op de ontwikkeling van de gehele beroepsgroep. En dan specifiek op de gedragscode. Want wat heb je eigenlijk nodig om een beroep verder te brengen?

Meer over de professionele identiteit en beroepsidentiteit en het belang daarvan voor arbeidsdeskundigen lees je in het essay.

Manon over het schrijven van het essay

‘Het was een waardevolle uitdaging om dit essay te schrijven en mij te verdiepen in een beroepsgroep die ik, in eerste instantie hebt leren kennen als ‘afnemer van hun diensten’. Het was bovendien een goeie gelegenheid om een nieuwe stand van zaken te maken rondom beroepsidentiteit. Daarbij geeft het inzoomen op één beroepsgroep meer kleur!
Ik heb meer dan voorheen aandacht besteed aan de ontwikkeling van een geformaliseerde beroepsidentiteit die zo nodig is als houvast voor beroepsbeoefenaren bij het leveren van kwaliteit (waar normen te volgen en waar ervan af te wijken), maar ook het vinden van de eigen kleur.
Ik hoop dat dit essay daarmee ook een inspiratie biedt voor andere beroepsgroepen en beroepsverenigingen. Ik hoor graag jullie gedachten daarbij!”