Goed Werk Expeditie

Gedurende een aantal jaren hebben met zo’n 15 organisaties een zoektocht gedaan naar wat ‘goed werk’ is en hoe je dat in hedendaagse organisaties kunt vormgeven. Dat deden we onder de noemer ‘Goed Werk Expeditie’. Hieronder schetsen we de aanleiding en de grote vragen, en hoe we gekomen zijn tot onze ambitie om in organisaties goed werk vorm te geven. Vervolgens gaan we in op onze werkwijze in de expeditie: een Research Practice Partnership, wat dat is, hoe dat werkt en hoe we daar met elkaar aan hebben gebouwd. De expeditie is afgesloten op 11 april 2022, maar de zoektocht naar goed werk blijft uiteraard!

Over de Goed Werk Expeditie

De grote vragen in onze maatschappij, over duurzaamheid, vergrijzing, armoede, de mogelijkheden en grenzen van de medische wetenschap enzovoort laten steeds meer hun invloed gelden. Ze stellen je niet alleen voor de vraag welke positie jij nu inneemt, hoe jij er nu aan bijdraagt, ze maken ons ook gevoelig voor het wegen van wat kán, maar ook goed is én goed voelt. Het lijkt erop dat de toename in die gevoeligheid ook door te vertalen is naar werk. Hoe ziet het werkende bestaan eruit? Wat is onze toegevoegde waarde? Doen we daar de dingen goed, de goede dingen, levert het ons een goed gevoel? Wat is goed werk?

Met de Goed Werk Expeditie richtten wij ons op deze vragen. Kort samengevat: op welke wijze kan de professional in de praktijk ‘goed werk’ vormgeven en daarmee, wellicht indirect weer bijdragen aan een betere samenleving? En op welke wijze kan dit goede werk in organisaties ondersteund worden?

Onze hypothese daarbij was dat in onze wens om zo goed mogelijk werk te leveren (vaak met name gedacht vanuit ‘kwaliteit’), we van de professionals in organisaties volgers hebben gemaakt. Dat we uit deze klem moeten ontsnappen is inherent aan het feit dat ‘volgers’ niet de mensen zijn die antwoorden kunnen geven op de nieuwe complexe, dynamische en vaak nog emergente vraagstukken die de boventoon voeren in ons werkende bestaan.

Wat staat ons dan te doen? Er is een ontwikkeling nodig van de uitgeholde technische benadering van professioneel werk, professionalisering en professionele ontwikkeling, naar een manier van werken die zin geeft, doordat het kwalitatief goed is, het goede is om te doen en het goede gevoel geeft. Daarbij spelen ons inziens drie bronnen en hun onderlinge wisselwerking een belangrijke rol, bronnen met een rijke en lange geschiedenis. De neiging is om die bronnen aan te duiden met onderzoek, kunst en onderwijs (of opleiden). Wij vinden de benamingen: -onderzoeken, -leren en -maken scherper aangeven waar het om gaat en minder vervorming met zich meebrengen. Deze drie bronnen brengen drie kwaliteiten met zich, te weten: onderzoekend vermogen, praktische wijsheid en muzische eigenzinnigheid. Doel van de expeditie was om handvaten, gedachten en werkwijzen te ontwikkelen vanuit deze bronnen en kwaliteiten die bijdragen aan ‘goed werk’.

Over het samenspel

We begonnen vanuit de wens op een positieve manier bij te dragen aan de grote maatschappelijke ontwikkelingen. We constateerden dat we daartoe het beste kans zagen in ‘het kleine’, in het zorgdragen voor goed werk in organisaties. Hoe wilden we dat doen? In elk geval door zelf te werken vanuit goed werk. Dat betekent niet: nog meer kennis laten ontwikkelen om vervolgens ‘uit te rollen over’ of ‘te implementeren in’ organisaties.

Wij kozen voor een Research-Practice Partnership (RPP), omdat we dachten dat een RPP ons kon helpen om de kloof tussen theorie en praktijk te overbruggen, om samen stappen te maken in praktijkvraagstukken die ons aan het hart gingen, om tegelijkertijd te werken aan het verbeteren van onze eigen praktijk en inzichten op te leveren die ook voor andere praktijken van meerwaarde zijn.

Wij zagen in een RPP een houvast voor ons werk aan goed werk, door met elkaar te bouwen aan een zich steeds verder uitbreidend divers netwerk van organisaties die hun inspanningen deelden en elkaars peers werden. Kort samengevat is een RPP:

• een netwerk van organisaties die een belang en behoefte delen om goed werk in de eigen organisatie duurzaam vorm te geven,
• daarbij zelf stappen makend, maar ook samen verdiepend,
• werkend op het snijvlak van theorie en praktijk,
• en in een combinatie van onderzoek en implementatie.

Dat werken aan goed werk kan op allerlei deelvraagstukken en thema’s. Op individueel niveau is te denken aan het versterken van professionele identiteit, professional leadership, onderzoekend vermogen of zelfsturing (en muzische eigenzinnigheid). Op het niveau van teams is te denken aan het versterken van het lerend vermogen van teams, het werken aan professionele frames of het bewustworden van concepten als multi team membership. Op organisatieniveau kan het gaan om het samenspel tussen professionals en organisaties, of om het versterken van het professionele systeem.

Met deze werkwijze hebben we gewerkt aan het dichten van de kloof tussen theorie en praktijk, waar je als professionals middenin staat. Aan ons, professionals, de taak om verbindingen te leggen, om de grote hoeveelheid kennis die er al is, te benutten, om grondleggers te eren en recht te doen. En ook om ons steeds weer af te vragen welke antwoorden we níet hebben, waar we iets niet voldoende doorgronden, welke verklaringen we op z’n kop kunnen zetten, welke alternatieven er zijn. Om zo met elkaar steeds meer basis te vormen voor goed werk.

Een klein kijkje in de keuken

Elke bijeenkomst met het RPP leverde weer nieuwe inspiratie op, op vele fronten. Er zijn artikelen geschreven, zoals een artikel over multi team membership. We hebben verbindingen gelegd tussen mensen en organisaties. Te veel om op deze plek recht te doen.

Als afsluiting van de 2e bijeenkomst op 5 april 2017 gaven Bart van Rosmalen en Anouk Saleming een muzische reflectie op de middag.

Over de reisleiders en reisgenoten

De Goed Werk Expeditie kende uiteindelijk 7 reisleiders en 15 aangesloten organisaties met per organisatie meerdere reisgenoten. De reisleiders stellen we hieronder aan je voor. Van links naar rechts en van boven naar beneden: Manon Ruijters, Bart van Rosmalen, Karin Derksen, Bob Houtkamp, Illya Soffer, Frank Verborg en Björn Prevaas.

De deelnemers kwamen uit de volgende organisaties: Aeres Hogeschool Wageningen, Provincie Zuid-Holland, Hogeschool voor de Kunsten Utrecht (HKU), FrieslandCampina, TU Delft, Hanzehogeschool Groningen, Woonzorgconcern IJsselheem, UWV, Christelijke Hogeschool Ede, gemeente Peel en Maas, De Lanteerne en Conexus.

Organisaties die zich aansloten bij de Goed Werk Expeditie, brachten allemaal hun eigen thema’s mee. Kozen ze ervoor in te stappen, dan vonden we het in het kader van ons eigen goede werk belangrijk dat de principes van coalitie, co-creatie en co-financiering werden onderschreven.

Ten slotte

We hopen hiermee een eerste beeld te hebben geschetst van de Goed Werk Expeditie. Een dergelijk concept laat zich niet op zo’n pagina als deze tot in details toelichten. Voel je van harte uitgenodigd om bij vragen, ook over het concept van Research Practice Partnership of breder over onze ideeën over Goed Werk, contact met ons op te nemen.