Nieuw programmacanvas

Samen met Niels van Loon heb ik, Björn, een nieuw programmacanvas ontwikkeld, ter ondersteuning van het werken aan programma’s.

Het nieuwe canvas is een krachtig instrument waarmee je de essenties van een programma te pakken kunt krijgen en een basis kunt leggen voor een stevige aanpak. Het programmacanvas sluit aan bij de nieuwe versie van Werken aan Programma’s, die we in mei 2024 lanceren. Het boek Programmacanvas, waarin we het instrument verder toelichten en waarin we hulpvragen en voorbeelden delen, verschijnt in augustus 2024.

Op de website van Werken aan Programma’s (onder downloads) kun je een korte manual en een powerpointversie van het programmacanvas vinden.

Wat is de functie van het programmacanvas?

Het programmacanvas helpt in het verkennings- en opbouwstadium om allerlei aspecten van een programma in samenhang te bespreken en te concretiseren. Het instrument faciliteert het goede gesprek tussen de betrokkenen. Waar komen we vandaan? Waar willen we heen? En hoe komen we daar? Tijdens de uitvoering van een programma kan het een nuttige rol spelen in de communicatie over een programma en bij een review. Wat was ook alweer ons plan en hoe doen we het nu eigenlijk in de praktijk? En in de afbouw van een programma helpt het te reflecteren op wat ervan terecht is gekomen in verhouding tot de oorspronkelijke ideeën over de opgave.

Waarom zou je met het programmacanvas werken?

Zorgvuldigheid in de keuze om van een bepaalde opgave een programma te maken (of juist niet) is belangrijk. Het is namelijk een krachtig vehikel, maar zeker niet voor alle uitdagingen, vraagstukken en organisaties de beste keuze. Soms is het gewoon beter om een project- of een procesaanpak te kiezen of om improviserend en experimenterend te werk te gaan om iets op te lossen.

Om een goede keuze te kunnen maken, is het zaak de opgave af te pellen en een gedeeld beeld te vormen bij de vraag: wat is de essentie van de uitdaging of het vraagstuk waar we voor staan en in hoeverre past een programmatische aanpak daarbij?

Het programmacanvas helpt bij het beantwoorden van deze vraag. Het vat een aantal belangrijke componenten samen en ondersteunt de dialoog met betrokkenen bij de opgave. Doordat die componenten in een overzichtelijke, samenhangende plaat bij elkaar zijn gebracht, wordt die dialoog ondersteund en verrijkt. Een goed ingevuld canvas vormt zo de basis voor het doordacht starten en uitvoeren van een programma, gevoed door draagvlak bij de betrokkenen.

Het canvas kan je ook goed helpen in de communicatie over het programma, in het vertellen van het programmaverhaal. Doordat je ‘gedwongen’ wordt kernachtig samen te vatten waar het in het programma over gaat, kom je snel tot de essentie. In die zin zou de ingevulde plaat ook de samenvatting in je programmaplan kunnen vormen.

Veel succes en plezier met het werken met het canvas! Heb je vragen of zoek je ondersteuning, neem dan vooral even contact op via bjornprevaas@goodworkcompany.nl.